Najbardziej popularną narodową lekturą szkolną jest dzieło Pan Tadeusz Mickiewicza. Poeta napisał swą epopeję kiedy żył we Francji, gdy Rzeczpospolita pozostawała pod wpływem trzech mocarstw. Chciał ocalić odchodzący świat szlachecki i jego bogactwo.
Pan Tadeusz jako epopeja przedstawia panoramiczny przekrój ówczesnego społeczeństwa. Pokazuje egzystencję i tradycje występujące na Litwie. Obok kluczowego wątku – to jest przypadków odbywających się w dworku szlacheckim po przybyciu jednego z głównych bohaterów, mamy szansę w niej odszukać takie tematy jak losy Jacka Soplicy, cechy szlachciców, wypadki miłosne czy przedstawienia grzybobrania. Kanwą trzynastozgłoskowca jest konflikt o dobra pomiędzy dwoma ważnymi rodami. Wydarzenia wzbogacają niepowtarzalne opisy natury, a wśród nich te poświęcone: sadowi.
Istotny jest barwny język, którym jest napisana książka. Na prawie każdej stronicy odszukamy niepowtarzalne porównania i epitety. Odbiorcę zadziwić powinna wyjątkowa staranność o piękno języka polskiego.
Pan Tadeusz to także wyjątkowe źródło historyczne przedstawiające ogląd świata ludzi z odchodzących w niepamięć. Także dzięki temu musi być znane każdemu miłośnikowi ojczystej literatury, a także mieszkańcom innych państw pragnących zgłębić rodzimą obyczajowość.