Najbardziej cenioną narodową pozycją literacką jest utwór Pan Tadeusz Mickiewicza. Wieszcz stworzył swą epopeję kiedy mieszkał na emigracji, gdy nasza ojczyzna pozostawała pod wpływem trzech mocarstw. Pragnął zapisać odchodzący świat szlachecki i jego cechy.
Pan Tadeusz jako epopeja ukazuje szeroki przekrój szlacheckiego społeczeństwa. Maluje rzeczywistość i tradycje występujące na Litwie. Oprócz podstawowego wątku – czyli wydarzeń odbywających się w dworku szlacheckim po przybyciu młodzieńca, mamy możliwość w niej znaleźć takie tematy jak losy Jacka Soplicy, charakterystykę warstwy szlacheckiej, intrygi miłosne czy przedstawienia uczt. Kanwą dzieła jest spór o zamek pomiędzy dwoma wpływowymi klanami. Fabułę wzbogacają niesłychanie malarskie opisy natury, a wśród nich te poświęcone: zachodowi słońca.
Na uwagę zasługuje niesłychanie bogaty język, którym jest opowiedziana książka. Na niemal każdej stronie odszukamy charakterystyczne metafory i epitety. Czytelników zachwycić może niesłychana staranność o piękno języka.
Pan Tadeusz to także jedyne w swoim rodzaju źródło historyczne przedstawiające światopogląd ludzi z odchodzących w niepamięć. Również z powodu tego powinno być bliskie każdemu mieszkańcowi Polski, oraz członkom innych narodów pragnących poznać polską kulturę.