Najbardziej popularną narodową lekturą szkolną jest epopeja Pan Tadeusz Mickiewicza. Autor napisał swą epopeję podczas pobytu na emigracji, gdy Polska była pod okupacją obcych państw. Próbował zapisać odchodzący świat ziemiaństwa i jego bogactwo.
Pan Tadeusz jako epopeja przedstawia panoramiczny przekrój ówczesnego życia społecznego. Pokazuje rzeczywistość i tradycje obowiązujące na Litwie. Prócz głównego wątku – to jest zdarzeń rozgrywających się w dworku szlacheckim po przyjeździe tytułowego bohatera, mamy możliwość w niej znaleźć takie tematy jak losy Jacka Soplicy, charakterystykę szlachciców, intrygi miłosne czy opisy grzybobrania. Kluczowym problemem trzynastozgłoskowca jest spór o dobra pomiędzy dwoma wpływowymi klanami. Fabułę uzupełniają barwne opisy natury, a spomiędzy nich te poświęcone: sadowi.
Warto zwrócić uwagę na barwny język, jakim została opowiedziana historia. Na prawie każdej stronicy odnajdziemy charakterystyczne porównania i epitety. Czytelnika zadziwić powinna niesłychana dbałość o piękno polskiej mowy.
Pan Tadeusz to również ważne źródło historyczne przedstawiające zachowanie szlachty z schodzących z dziejowej sceny. Także z powodu tego powinno być bliskie każdemu mieszkańcowi Polski, oraz obywatelom innych narodów pragnących poznać rodzimą mentalność.