Najbardziej popularną patriotyczną lekturą jest dzieło Pan Tadeusz Mickiewicza. Wieszcz stworzył swą epopeję kiedy żył za granicą, gdy nasza ojczyzna pozostawała pod wpływem trzech mocarstw. Próbował ocalić miniony świat szlachecki i jego bogactwo.
Pan Tadeusz jako epopeja prezentuje znaczny przekrój polskiego życia społecznego. Charakteryzuje rzeczywistość i tradycje zachodzące na Litwie. Obok kluczowego wątku – to jest wydarzeń odbywających się w dworku szlacheckim po przyjeździe Tadeusza, mamy szansę w niej odnaleźć takie tematy jak losy Jacka Soplicy, charakterystykę szlachty, problemy miłosne czy przedstawienia polowania. Kluczowym problemem epopei jest konflikt o dobra miedzy dwoma wpływowymi rodzinami. Treść wzbogacają niepowtarzalne opisy przyrody, a spośród nich te poświęcone: sadowi.
Istotny jest niesłychanie bogaty język, którym została napisana epopeja. Na niemal każdej stronie odszukamy liczne porównania i epitety. Czytelników zadziwić powinna niesłychana staranność o piękno polszczyzny.
Pan Tadeusz to również niespotykane źródło historyczne prezentujące ogląd świata szlachciców z schodzących z dziejowej sceny. Także ze względu na to musi być znane każdemu Polakowi, oraz mieszkańcom innych państw próbujących zgłębić rodzimą mentalność.