Najbardziej docenianą narodową pozycją literacką jest dzieło Pan Tadeusz Mickiewicza. Pisarz napisał swą epopeję gdy był na emigracji, gdy Polska znajdywała się pod okupacją obcych państw. Próbował zapisać odchodzący świat szlacheckiej prowincji i jego cechy.
Pan Tadeusz jako epopeja ukazuje panoramiczny przekrój szlacheckiego życia społecznego. Maluje życie i obyczaje występujące na Litwie. Prócz kluczowego wątku – czyli przypadków odbywających się w dworku szlacheckim po przyjeździe tytułowego bohatera, mamy szansę w niej odszukać takie zagadnienia jak losy Jacka Soplicy, cechy warstwy szlacheckiej, intrygi miłosne czy przedstawienia polowania. Kluczowym problemem książki jest spór o zamek miedzy dwoma wpływowymi rodami. Fabułę dopełniają barwne opisy natury, a spośród nich te poświęcone: stawom.
Istotny jest niesamowity język, którym jest opowiedziana książka. Na prawie każdej stronie odnajdziemy charakterystyczne opisy i porównania. Odbiorcę zachwycić powinna niespotykana dbałość o piękno polszczyzny.
Pan Tadeusz to także jedyne w swoim rodzaju źródło historyczne prezentujące ogląd świata ludzi z odchodzących w niepamięć. Również z powodu tego powinno być znane każdemu mieszkańcowi Polski, a także obywatelom innych państw chcących zgłębić ojczystą przeszłość.