II wojna światowa to czas pogardy. Zbrodnie wojenne mocno pozostały w świadomości wielu ludzi. Na tragiczne zdarzenia nie pozostali obojętni również literaci. Po zakończeniu działań zbrojnych ukazało się mnóstwo dzieł powiązanych z tymi wydarzeniami. Jednym z najbardziej realnych tekstów są “Medaliony” Nałkowskiej. To zarówno bezprecedensowy dokument o wojennych latach, ale także dzieło literackie.
Pisarka nie usiłowała stworzyć genialnego utworu. Zmierzała do zapamiętania przeżyć poszczególnych obserwatorów tej niemożliwej do wyobrażenia zbrodni – zarówno ofiar, a także hitlerowców. W niedługich historiach prezentuje części okrutnej rzeczywistości. Mamy możliwość poprzez lekturę poznać indywidualne dzieje i sądy o wojnie i jej specyfice. Z wykorzystaniem użytej formy “Medaliony“ mocno zapadają w pamięć. Żaden z odbiorców nie może pozostać niewzruszony wobec zapisanych opowiadań.
Twórczyni w opowiadaniach nikogo nie postponuje. Przemyślenia pozostawia czytelnikom. Pragnie jednak skierować do nowych generacji odezwę, z ufnością, że wojenna klęska nigdy już nie będzie możliwa. Szczególnie głęboka jest relacja: “Dwojra zielona”. Pomimo że dotyczy jednostkowego wydarzenia ukazuje całe zezwierzęcenie wojny przeciwko Hitlerowi.