Kilkunastu badaczy polskiej literatury twierdzi, iż najbardziej godną uwagi polską pozycją literacką jest “Lalka” Prusa. Twórca w tym wieloaspektowym dziele zawarł dzieje najważniejszego bohatera pokazane na tle polskiej stolicy.
Główny wątek to miłość, jaka łączy głównego bohatera i Izabelę Łęska. Wokulski jest kupcem wywodzącym się z ziemiaństwa, natomiast Izabela jest arystokratką. Ich ewentualny związek nie podobał się otoczeniu. Jednak bohater skupia wszystkie swoje siły aby zdobyć ogromny majątek i za jego sprawą zaspokoić najwymyślniejsze potrzeby Łęckiej.
Następnym istotnym w “Lalce” zagadnieniem jest zaprezentowanie polskiego społeczeństwa żyjącego w stolicy. Scharakteryzowani są zarówno arystokraci, szlachta, mieszkańcy miast jak i najbardziej biedni. Obok Polaków w książce pojawiają się odmienne nacje – m.in. Rosjanie. Pisarz stroni od subiektywnych zdań, stara się utrwalić prawdziwy portret mniejszości, z jej dobrymi i złymi cechami.
Odmiennym tematem książki “Lalka“ jest stolica Królestwa Polskiego. Uważa się ją nawet za osobnego bohatera. Twórca pokazuje zarówno dystrykty i rejony przebywania najzamożniejszych, na przykład Park Ujazdowski, jak i biedoty miejskiej, to jest Powiśle. Precyzyjnie przedstawia realnie istniejące dzielnice, ich wygląd i mieszkańców. Obok stolicy Królestwa Polskiego odnajdziemy także obraz zachodniej stolicy, a także domu Prezesowej w Zasławku.