Poczta Polska Spółka Akcyjna – jednoosobowa spółka skarbu państwa, zajmująca się świadczeniem usług pocztowych (doręczanie przesyłek, przekazów pocztowych, druków bezadresowych itp.), usług pieniężnych (wpłaty na rachunki, operacje oszczędnościowo-czekowe i tak dalej.), usług bankowych (na rzecz Banku Pocztowego SA), usług ubezpieczeniowych, usług kurierskich (Pocztex).
Założycielem i jedynym akcjonariuszem Spółki jest Skarb Kraju, reprezentowany przez ministra właściwego do spraw łączności – Ministra Administracji i Cyfryzacji.
Poczta Polska S.A. jest 100-proc. udziałowcem Pocztowego Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych.
Obowiązki ustawowe
Poczta Polska jest pocztowym operatorem publicznym, to oznacza, że jest ustawowo zobowiązana do świadczenia tzw. powszechnych usług pocztowych. Oznacza to, że ma obowiązek na terenie całego kraju świadczyć usługi polegające na przyjęciu i doręczeniu:
- listów do 2 kg,
- paczek do 10 kg (przesyłki nadane za granicą mogą mieć masę do 20 kg),
- przesyłek dla ociemniałych,
- przekazów pocztowych.
Ponadto musi umożliwić, na życzenie nadawcy, traktowanie listu jako przesyłki poleconej, listu i paczki jako przesyłki z zadeklarowaną wartością, a również otrzymanie potwierdzenia odbioru i nadanie przesyłek i przekazów pocztowych na poste restante.
Poczta Polska ma obowiązek utrzymywać określoną przepisami sieć placówek pocztowych (minimum jedna placówka pocztowa na każde 7 tys. mieszkańców miast i minimum jedna placówka pocztowa na właściwie każde 85 km^2 terenów wiejskich), a także przestrzegać ustalonych minimalnych norm jakościowych. Operator publiczny nie może nikomu odmówić utworzenia powszechnej usługi pocztowej, pod warunkiem, że ten ktoś stosuje się do zapisów Regulaminu świadczenia tych usług.
Obowiązek ten został nałożony w celu umożliwienia wszystkim mieszkańcom Polski zastosowania priorytetowych usług pocztowych (dosłownie tam, gdzie świadczenie tych usług przynosi straty). Gdyby całość powszechnych usług pocztowych przynosiła straty, istnieje możliwość ich dotacji z budżetu kraju. Operator powszechny otrzymuje od kraju rekompensatę za nierentowne usługi powszechne.