Prace na maturę ustną są elementem ustnego egzaminu maturalnego z języka polskiego ocenianą przez egzaminatorów. Kolejną częścią egzaminu jest dialog egzaminowanego z komisją egzaminacyjną tycząca treści zaprezentowanej prezentacji i bibliografii.
Praca maturalna polege na publicznym i ustnym omówieniu wybranego przez maturzystę tematu pracy. Temat wystąpienia trzeba omawiać w sposób jak najbardziej całościowy, zwarty oraz rzeczowy. Właściwy wybór tematu i strategii jego ujęcia pozwala na przedstawienie własnych zamiłowań oraz hobby. Dopuszczalna jest możliwość zaproponowania indywidualnego tematu, który musi jednak wcześniej zaaprobować nauczyciel języka polskiego, a po jego zgodzie Okręgowa Komisja Egzaminacyjna akceptująca szkolny wykaz tematów.
Za wypowiedź ustną można uzyskać maksymalnie 20 punktów. Placówka szkolna ma obowiązek zapewnić wyposażenie niezbędne do przedstawienia materiałów dodatkowych dostarczonych uprzednio przez egzaminowanego. W czasie pokazywania pracy maturalnej maturzyście nikt nie ma prawa przeszkadzać uwagami lub zapytaniami. Członkowie komisji egzaminacyjnej będą przeważnie sprawdzać zręczność komunikacji werbalnej oraz zdolność organizowania warsztatu pracy.
Umiejętność organizowania warsztatu opiera się na zaplanowanej i logicznej kompozycji prezentacji maturalnej – adekwatnym podziale zawartości na wstęp, rozwinięcie oraz zakończenie. Zasadnicze jest zaprezentowanie komisji egzaminującej bezbłędnego zrozumienia tematu i uargumentowanie określonego problemu.
Na ukształtowanie pracy maturalnej jest dużo czasu, więc trzeba należycie przemyśleć kolejne fazy pracy nad nią. Opracowanie zrealizowanego tematu wymaga przemyślenia, zebrania niezbędnych artykułów, czasu na ich opracowanie, a na końcu nauczenie się właściwego przedstawienia tematu prezentacji.