Prezentacje maturalne są elementem ustnego egzaminu dojrzałości z polskiego analizowaną przez zespół egzaminacyjny. Kolejną częścią egzaminu ustnego jest rozmowa maturzysty z komisją egzaminacyjną dotycząca tematu prezentacji maturalnej i bibliografii.
Praca maturalna opiera się na publicznym i ustnym zaprezentowaniu wybranego przez egzaminowanego tematu pracy. Temat należy omawiać w sposób jak najbardziej całościowy, spójny oraz rzeczowy. Trafny wybór tematu i strategii jego przekazania pozwala na przedstawienie indywidualnych zamiłowań oraz pasji. Dopuszczalna jest możliwość zaproponowania indywidualnego tematu, który obligatoryjnie musi jednak wcześniej zaakceptować polonista, a w następnej kolejności Okręgowa Komisja Egzaminacyjna akceptująca obowiązujący w danej szkole wykaz tematów.
Za odpowiedź ustną można uzyskać maksymalnie 20 punktów. Szkoła musi zapewnić akcesoria konieczne do przedstawienia materiałów pomocniczych dostarczonych wcześniej przez egzaminowanego. W czasie przedstawiania pracy maturealnej z języka polskiego zdającemu nikt nie może przeszkadzać uwagami lub pytaniami. Członkowie komisji egzaminacyjnej będą zwłaszcza kontrolować zręczność komunikacji werbalnej oraz zdolność organizowania warsztatu pracy.
Umiejętność organizowania warsztatu pracy opiera się na przemyślanej i logicznej kompozycji prezentacji – zgodnym z zasadami podzieleniu treści na wstęp, rozwinięcie oraz zakończenie. Ważne jest zaprezentowanie egzaminującym poprawnego poznania tematu i uargumentowanie określonej tezy.
Na przygotowanie prezentacji maturalnej jest dużo czasu, więc trzeba odpowiednio przemyśleć kolejne etapy pracy nad nią. Opracowanie ostatecznego tematu wymaga rozważenia, zbioru niezbędnych treści, czasu na ich opracowanie, a w następnej kolejności nauczenie się prawidłowego przedstawienia tematu pracy.