Aronia czarnoowocowa (Aronia melanocarpa Elliott) jest jednym z trzech znanych
gatunków występujących w Ameryce Północnej. Należy do rodzaju Aronia i ro-
255
dziny różowatych (rosaceae). Jest ona blisko spokrewniona z jarzębiną. Jest to krzew
dorastający do 2 m wysokości. Nazywamy ją czasami jarzębiną czarnoowocową.
Pędy liczne, rozgałęzione. Liście podobne do śliw. Kwiaty i owoce zebrane w
baldachogrona, podobnie jak u jarzębiny. Owocami są czarne jagody o dość grubej
skórce. Większe nieco od owoców jarzębiny, zawierają znaczną ilość substancji garbnikowych.
Do bezpośredniego spożycia są lepsze po przemrożeniu. Ciekawostką jest zastosowanie aronii we florystyce. Ten kto układał bukiety ślubne z wykorzystaniem aronii wie jak wdzięczny jest to owoc.
Owoce dojrzewają w połowie września. Nie psują się i dość długo, nawet do
mrozów, utrzymują się na krzewie. Zawierają 74-83 % wody, 6,2-10,8 % cukrowców
(glukoza, fruktoza i sacharoza), 0,7-1,3 % kwasów organicznych, 0,6-0,75 % pektyn.
Posiadają też w swym składzie znaczne ilości wapnia, żelaza, miedzi, molibdenu,
manganu, boru i jodu. Owoce aronii mają w swym składzie dużo barwników antocjanowych.
Barwniki są tak intensywne, że nawet przy 100-krotnym rozcieńczeniu sok
zachowuje barwę różową. W owocach stwierdzono duże ilości witaminy P (2600-3500
mg%), a także witaminę C (14-28 mg%) oraz PP, B2, B9 i E.
Ze względu na tak bogaty skład związków mineralnych i organicznych owoce
aronii mają zastosowanie w leczeniu niektórych chorób układu krwionośnego i pokarmowego.
Działają oczyszczająco na organizm i neutralizują zły wpływ promieniowania
radioaktywnego.
Krzewy aronii są mrozoodporne. Dobrze rosną i owocują przy opadach rocznych
500-600 mm (przeciętna ilość w Polsce). Aronia ma niewielkie wymagania glebowe.
Może być uprawiana na glebach klasy IV i V. Lubi gleby lekko kwaśne, wilgotne
oraz nasłonecznione. System korzeniowy bardzo rozwinięty.
Krzewy zaczynają owocować w trzecim lub czwartym roku po posadzeniu. Już
w 5 roku po posadzeniu można uzyskać do 10 t owoców z 1 ha. Plonowanie jest regularne,
gdyż ze względu na późne kwitnienie kwiaty nie są uszkadzane przez przymrozki.
Kwiaty aronii są chętnie odwiedzane przez pszczoły ze względu na duże ilości nektaru
i pyłku.
Stanowisko pod uprawę aronii przygotowuje się podobnie jak pod czarną porzeczkę.
Krzewy sadzi się w rozstawie 2,5-3 m x 3-3,5 m. Większe zagęszczenie po-
256
woduje spadek plonowania, gdyż krzewy są gorzej doświetlone. Okres produkcyjny
wynosi około 20 lat.
Nawożenie i uprawa gleby powinny być wykonane podobnie jak na plantacji
porzeczki czarnej. Sadzonki uzyskujemy z rozmnożeń wegetatywnych. Jakość materiału
nasadzeniowego z nasion jest gorsza i cykl uzyskania sadzonki jest dłuższy.