Kilkunastu miłośników literatury uważa, że najbardziej reprezentatywną dziewiętnastowieczną powieścią jest “Lalka” Prusa. Powieściopisarz w tym ponadczasowym utworze zaprezentował historię pierwszoplanowego bohatera pokazane na tle polskiej stolicy.
Najważniejszy temat to czułość, jaka łączy warszawskiego przedsiębiorcę i Łęcką. Wokulski jest warszawskim kupcem pochodzącym z rodziny szlacheckiej, zaś dama jego serca urodziła się w arystokratycznej rodzinie. Ich planowany związek nie podobał się otoczeniu. Mimo tego bohater poświęca wszelkie swoje siły by pozyskać znaczący majątek i wykorzystać go, by spełniać najwymyślniejsze zachcianki panny Izabeli.
Następnym ważkim w “Lalce” tematem jest pokazanie polskiego społeczeństwa egzystującego w stolicy. Zaprezentowani są zarówno możni, ziemiaństwo, mieszkańcy miast jak i najbiedniejsi. Obok rodaków w lekturze są pokazani odmienne narodowości – m.in. Rosjanie. Pisarz wystrzega się subiektywnych sądów, pragnąc pokazać realny portret mniejszości, z jej dobrymi i złymi cechami.
Odmiennym zagadnieniem utworu “Lalka“ jest stolica Królestwa Polskiego. Uważa się ją nawet za wyjątkowego bohatera. Autor przedstawia zarówno dystrykty i obszary przebywania najzamożniejszych, np. Park Ujazdowski, jak i najbiedniejszych, to jest Powiśle. Dokładnie prezentuje konkretne obszary, ich strukturę i mieszkańców. Prócz stolicy Polski odnajdziemy też wizerunek stolicy Francji, a także domostwa w Zasławku.