Twórca kompozycji roślinnych musi, kierowany swoją wrażliwością, umieć łączyć rośliny o różnym pokroju. Wśród różnorakich kształtów i form rozróżnia się takie, które jakby wolały występować samotnie i nie tolerują niczego obok siebie, i takie, które tylko w połączeniu z innymi wyglądają faktycznie efektownie. Niełatwo tutaj o ścisłe wskazówki dyktujące, co wolno i czego nie wolno. Ograniczyłyby one dotkliwie twórczą swobodę.
Takie sprecyzowania pokroju, jak pionowy, wzniesiony, rozłożysty, poziomy, powyginany, łukowaty i itd., tworzy subiektywna interpretacja, przy czym wrażliwość twórcy kompozycji i widza odgrywa dużą rolę. Szczególnie istotne jest korzystanie stosownego pokroju przy bukietach slubnych. Ślub poznań to okazja do zastosowania tych najpiekniejszych.
Jeśli zaakceptowaliśmy już określone formy roślin, to każdej z nich należy zagwarantować w kompozycji jej własną przestrzeń działania. Obowiązuje to we wszystkich kombinacjach roślin o różnym pokroju. Wzniesione wiechy kwiatów sprawiają wrażenie ambicje dalej wzwyż. Zamieszczone wyżej płaskie, poziome formy zamknęłyby przestrzeń nad nimi i osłabiłyby to ich dążenie w górę. W naturalnych kompozycjach roślinnych wszystkie połączone formy powinny kończyć się łagodnie, należy unikać nienaturalnej pozycji.
Dany cel dekoracyjny może jednak wymagać nadania częściom roślinnym oraz dodatkowo kwiatom takiego położenia, jakiego nie przybierają w naturze.
W kombinacji różnych pokrojów jeden pełni rolę motywu głównego. W pewnych wypadkach kompozycja ma możliwość się udać dosłownie wówczas, gdy ten motyw powtarza się. Przykładem takiego układu są kompozycje pionowe równoległe (patrz s. 170). W ogromnej liczbie przypadków czasem odmienne kształty podkreślają pokrój motywu głównego, krzyżują się z nim lub uzupełniają go. Szczególne znaczenie posiada wtedy zachowanie właściwych proporcji ilościowych między motywem zasadniczym i formami uzupełniającymi. Manipulowanie pokrojem roślin jest subtelną twórczą grą, którą można za radą ćwiczeń mistrzowsko opanować. U jej podstaw leży w każdej sytuacji cel, do którego zmierzamy. Wynika z niego określona decyzja co do środków, sposobów i materiału, dzięki któremu posiadamy go osiągnąć. Znajomość pokroju roślin bardzo pomaga w obmyśleniu kompozycji.