Twórca kompozycji roślinnych musi, kierowany swoją wrażliwością, umieć łączyć rośliny o różnym pokroju. W gronie różnorakich kształtów i form rozróżnia się takie, które jakby wolały występować samotnie i nie tolerują niczego obok siebie, i takie, które wyłącznie w połączeniu z innymi wyglądają realnie efektownie. Trudno tutaj o ścisłe wskazówki dyktujące, co wolno i czego nie wolno. Ograniczyłyby one dotkliwie twórczą swobodę.
Takie sprecyzowania pokroju, jak pionowy, wzniesiony, rozłożysty, poziomy, powyginany, łukowaty i itd., produkuje subiektywna interpretacja, przy czym wrażliwość twórcy kompozycji i widza odgrywa dużą rolę. W szczególności ważne jest używanie odpowiedniego pokroju przy bukietach slubnych. Ślub poznań to okazja do wykorzystania tych najpiekniejszych.
Jeśli zaakceptowaliśmy już określone formy roślin, to każdej z nich powinno się zapewnić w kompozycji jej swoją przestrzeń działania. Obowiązuje to we wszystkich kombinacjach roślin o różnym pokroju. Wzniesione wiechy kwiatów sprawiają wrażenie aspiracje dalej wzwyż. Zamieszczone wyżej płaskie, poziome formy zamknęłyby przestrzeń nad nimi i osłabiłyby to ich dążenie w górę. W naturalnych kompozycjach roślinnych wszystkie połączone formy powinny kończyć się łagodnie, powinno się unikać nienaturalnej pozycji.
Konkretny cel dekoracyjny może jednakże wymagać nadania częściom roślinnym , a oprócz tego kwiatom takiego położenia, jakiego nie przybierają w naturze.
W kombinacji różnorakich pokrojów jeden pełni rolę motywu głównego. W pewnych wypadkach kompozycja ma możliwość się udać wręcz wówczas, gdy ten motyw powtarza się. Przykładem takiego układu są kompozycje pionowe równoległe (patrz s. 170). W zdecydowanej większości przypadków czasem odmienne kształty podkreślają pokrój motywu głównego, krzyżują się z nim lub uzupełniają go. Szczególne znaczenie ma wówczas zachowanie właściwych proporcji ilościowych między motywem głównym i formami uzupełniającymi. Manipulowanie pokrojem roślin jest subtelną twórczą grą, którą można za radą ćwiczeń mistrzowsko opanować. U jej podstaw leży za każdym razem cel, do którego zmierzamy. Wynika z niego określona decyzja co do środków, sposobów i materiału, dzięki któremu posiadamy go osiągnąć. Znajomość pokroju roślin bardzo pomaga w obmyśleniu kompozycji.