Na charakter rodzimej twórczości mocne piętno wywarła II wojna światowa. Po zakończeniu akcji zbrojnych wybrani twórcy bardzo długo zajmowali się poszukiwaniem odpowiedniego języka, który sprawiłby, by mogli pisać o pozbawionych człowieczeństwa. Próbowali wyłowić z wielu scen te w największym stopniu charakterystyczne i opisać je między innymi literaturze faktu.
Przykładem mierzenia się z tematem konfliktu zbrojnego jest dzieło “Kamienie na szaniec” Kamińskiego. Twórca opisał w niemałej mierze autentyczne wydarzenia, gdyż osobiście udzielał się w tajnych operacjach i walkach z faszystami. Dzieło przedstawia stanowisko młodych ludzi w perspektywie walki z nieprzyjacielem i utraty wolności. Szczegółowo informuje jak organizowane były akcje konspiracyjne. Młodzi chłopcy w warunkach wojennych musieli bezzwłocznie dojrzeć i zamienić młodociane zabawy na niebezpieczną działalność konspiracyjną. Przedstawia np. przeprowadzoną przy obecności młodych akcję w Celestynowie. Twórca przywodzi również motyw powstania aby mówić o walkach, jakie rozegrały się w stolicy Polski w drugiej połowie 1944 roku.
“Kamienie na szaniec“ to nie jedynie dzieło o zmaganiach warszawiaków z wrogami. To również utwór o dojrzewaniu, o uwielbieniu dla własnego kraju. Kolejni uczniowie, czytając tę opowieść miało możliwość wzorować się na zachowaniach głównych bohaterów, którzy prywatne istnienie ofiarowali dla suwerenności Polski. To opowieść o niezwykłychideałach poświecenia, o bohaterach, którzy potrafią pięknie żyć i dać z siebie wszystko.