W polskiej prozie główne miejsce wyznaczają epopeje narodowe. Oprócz znakomitej, którą jest “Pan Tadeusz” wymienimy także odmienną książkę, która spełnia wyznaczniki tego wyjątkowego gatunku. “Nad Niemnem” Orzeszkowej to powieść, która została wydana w czasach pozytywizmu. Pokazuje ona rozległą panoramę egzystencji rodzimego ziemiaństwa.
Najdokładniej ukazani bohaterowie to mieszkańcy Korczyna. Po insurekcji styczniowej wciąż borykają się z problemami finansowymi. Pomimo tego ich domostwo nierzadko odwiedzają zamożniejsi przyjaciele i przedstawiciele arystokracji. Obok ziemiaństwa pozytywistka ukazała też życie pozbawionej pozycji – mieszkającej w zaścianku. Mimo niełatwej sytuacji wiedzą jak cieszyć się prostym życiem, a niewątpliwie są patriotami.
Oprócz kłótni w epopei “Nad Niemnem“ została także podkreślona wartość zachowania obyczajów i obrzędów oraz nielekkiej pracy na roli. Pozytywistka uważa, że wyłącznie dzięki tym wartościom można godnie żyć w trudnych czasach w niepewnych czasach.
Dla tych, dla których moralne idee nie są ciekawe dzieło przedstawia odmienną tematykę. Jest to problem rodzącej się czułości między Janem Bohatyrowiczem, a Justyną Orzelską. Na samym początku na ich drodze do szczęścia ukazuje się niemało przeciwności, między innymi mieszkanka Korczyna nie jest nauczona pracować fizycznie, pomimo to w zakończeniu opowiedziana historia kończy się radośnie, a Jan i Justyna wyznają sobie uczucie.