Najbardziej popularną narodową książką jest epopeja Pan Tadeusz Mickiewicza. Autor napisał swą epopeję gdy był na obczyźnie, gdy Polska zostawała pod okupacją obcych państw. Próbował utrwalić miniony świat szlachecki i jego specyfikę.
Pan Tadeusz jako epopeja prezentuje szeroki przekrój polskiego życia społecznego. Maluje życie i obyczaje zachodzące na prowincji. Oprócz kluczowego wątku – to jest wydarzeń odbywających się w Soplicowie po przyjeździe Tadeusza, mamy możliwość w niej odnaleźć takie tematy jak losy Jacka Soplicy, specyfikę szlachciców, intrygi miłosne czy przedstawienia zajazdu. Kanwą epopei jest spór o zamek miedzy dwoma wpływowymi klanami. Wydarzenia uzupełniają barwne opisy przyrody, a spomiędzy nich te poświęcone: stawom.
Na uwagę zasługuje bogaty język, jakim została napisana książka. Na prawie każdej stronicy odszukamy liczne porównania i epitety. Czytelnika zachwycić może wyjątkowa staranność o piękno polszczyzny.
Pan Tadeusz to także unikalne źródło historyczne przedstawiające światopogląd szlachciców z odchodzących w niepamięć. Również z powodu tego musi być znane każdemu mieszkańcowi Polski, jak również przedstawicielom innych państw próbujących zgłębić rodzimą mentalność.