Najbardziej znaną rodzimą książką jest epopeja Pan Tadeusz Mickiewicza. Poeta napisał swą epopeję kiedy mieszkał na emigracji, gdy Polska pozostawała pod okupacją obcych państw. Próbował uchwycić miniony świat ziemiaństwa i jego cechy.
Pan Tadeusz jako epopeja przedstawia panoramiczny przekrój ówczesnego społeczeństwa. Opisuje egzystencję i tradycje obowiązujące na Litwie. Prócz kluczowego wątku – czyli przypadków odbywających się w dworku szlacheckim po powrocie Tadeusza, mamy możliwość w niej odnaleźć takie tematy jak losy Jacka Soplicy, charakterystykę warstwy szlacheckiej, intrygi miłosne czy opisy zajazdu. Głównym problemem utworu jest konflikt o dobra miedzy dwoma ważnymi klanami. Główne wydarzenia wzbogacają pełne szczegółów opisy natury, a spomiędzy nich te poświęcone: ogrodowi.
Istotny jest niesłychanie bogaty język, którym została spisana książka. Na chyba każdej stronie odszukamy charakterystyczne metafory i epitety. Odbiorców poruszyć może niesłychana dbałość o piękno języka polskiego.
Pan Tadeusz to także ważne źródło historyczne przedstawiające światopogląd ludzi z odchodzących w niepamięć. Także z powodu tego musi być znane każdemu miłośnikowi ojczystej literatury, a także członkom innych narodów próbujących poznać ojczystą mentalność.