Prace na maturę ustną są częścią ustnego egzaminu maturalnego z polskiego ocenianą przez komisję egzaminacyjną. Kolejną częścią matury ustnej jest rozmowa maturzysty z komisją odnosząca się do tematu zaprezentowanej pracy i literatury.
Praca maturalna opiera się na publicznym i ustnym zaprezentowaniu wybranego przez egzaminowanego tematu pracy. Temat pracy powinno się zaprezentować w sposób jak najbardziej całościowy, zwarty oraz rzeczowy. Odpowiedni dobór tematu i sposobu jego przekazania umożliwia na ukazanie osobistych zamiłowań oraz hobby. Dopuszczalna jest możliwość zaproponowania indywidualnego tematu, który jednak wcześniej zaakceptować polonista, a w następnej kolejności Okręgowa Komisja Egzaminacyjna zatwierdzająca wewnątrzszkolny spis tytułów prezentacji.
Za wypowiedź ustną można spodziewać się otrzymania najwięcej 20 punktów. Placówka szkolna obligatoryjnie powinna zapewnić akcesoria konieczne do pokazania materiałów pomocniczych dostarczonych wcześniej przez maturzystę. W czasie pokazywania pracy maturealnej z języka polskiego zdającemu nikt nie może przeszkadzać komentarzami lub zapytaniami. Członkowie komisji będą głównie oceniać zręczność komunikacji werbalnej oraz umiejętność organizowania pracy.
Zdolność organizowania pracy bazuje na zaplanowanej i rzeczowej kompozycji prezentacji – odpowiednim podzieleniu treści na wstęp, rozwinięcie oraz zakończenie. Ważne jest pokazanie komisji egzaminującej poprawnego zrozumienia tematu i uargumentowanie postawionej tezy.
Na ukształtowanie pracy z polskiego jest kilka miesięcy, więc trzeba właściwie przemyśleć następujące po sobie etapy pracy nad nią. Opracowanie zrealizowanego tematu wymaga rozważenia, znalezienia niezbędnych artykułów, czasu na ich opracowanie, a następnie nauczenie się bezbłędnego przedstawienia tematu prezentacji.