Savoir – vivre – zwrot pochodzący z języka francuskiego. Zawiera dwa czasowniki w bezokoliczniku, tj. savoir – umieć, potrafić a także vivre – żyć. W połączeniu tworzą wizytówki, które wolno rozumieć jako znajomość obyczajów oraz form towarzyskich, zaś zarówno jako umiejętność postępowania i radzenia sobie w przeróżnych złożonych sytuacjach życiowych.
Porządne obyczaje to nie zaledwie kwestia tego kto komu się przedstawia pierwszy czy owego kto komu powinien ustąpić miejsca w tramwaju czy autobusie. To zarówno kwestia kultury języka, stroju, zachowania przy stole. Savoir vivre stał się jednym z najważniejszych wyznaczników profesjonalizmu firmy. Umiejętność właściwego zachowania się w każdej sytuacji przestała być już umiejętnością pożądaną, stała się potrzebą. Biznesowy savoir-vivre obowiązuje także podczas spotkań biznesowych gdy oraz towarzyskich, zaś znajomość zasad międzynarodowej wizytówki ułatwia odnaleźć się w każdej, nawet najtrudniejszej sytuacji.
W kontaktach służbowych, biznesowych jak również w pracy wypada przestrzegać następujących zasad:
· Przestrzegajmy hierarchii – przywileje i względy zarezerwowane są głownie dla ludzi zajmujących wyższą pozycję w firmie, bez względu na płeć a także wiek,
· ubiór stosowny do sytuacji,
· ograniczmy tytułowanie współpracowników per „panie prezesie” – zdradza to kompleksy oraz poczucie niskiej wartości,
· zachowajmy punktualność – nie spóźniamy się, ani nie przychodzimy za wcześnie na umówione spotkania,
· ograniczenie rozmów przez telefon komórkowy, chyba, że mają one charakter służbowy – powinny być one krótkie a także nie mogą przeszkadzać innym,
· o ile jemy w pracy, to róbmy to ładnie wizytówki a także zostawiajmy po sobie porządek,
· podczas służbowych lunchów, obiadów, kolacji, na jakie jesteśmy zaproszeni, nie zamawiajmy najdroższych dań z karty, chyba, iż gospodarz wyraźnie nam to sugeruje,
· starajmy się opanować emocje, nie okazujmy ich,
· sprawy „pozasłużbowe” pozostawmy w domu, nie przenośmy ich na łono firmy.
Na ogół stosowanie zasad dobrego zachowania na płaszczyźnie zawodowej wiąże się z przestrzeganiem punktualności, witaniem się, przedstawianiem siebie a także innych osób, zajmowaniem miejsc w pomieszczeniach oraz w samochodzie, prowadzeniem rozmów.
Problemem w stosunkach służbowych bywa w wielu przypadkach ustalanie, kto może być ważniejszy w danej sytuacji. Ustalając hierarchię ludzi wypada kierować się następującymi zasadami:
1. Osoba stojąca ma przewagę nad idącymi czy jadącymi, dlatego osoby idące czy jadące winny się pierwsze kłaniać.
2. Zasada płci – kobieta otrzymuje wizytówki przewagę za płeć, niekiedy kobieta nie pragnie z tego korzystać oraz w owym czasie mężczyźni mogą czuć się zwolnieni z obowiązku przestrzegania owej reguły.
3. Zasada wieku – mówi ona, że starszy może być ważniejszy niż młodszy. Istotna może być również przynależność do pokoleń. Na przykład, gdy w tramwaju do jednego wolnego miejsca idzie młoda pani a także starszy mężczyzna, to on jest ważniejszy oraz ma pierwszeństwo.
PUNKTUALNOŚĆ
W kontaktach biurowych punktualność ma niezwykle olbrzymie znaczenie. Spóźnienie winno występować jedynie w wyjątkowej sytuacji, natomiast spóźniony musi przeprosić a także krótko usprawiedliwić swoje spóźnienie. Gdy spóźnienie dotyczy zebrania, przeprosiny i usprawiedliwienie winny być przekazane gospodarzowi spotkania w czasie przerwy (nie przerywamy obrad). Również przybywanie na spotkanie zbyt wcześnie nie bywa idealne.
PRZYWITANIE
Podczas witania ważne może być to, kto wita pierwszy, kto wstaje, zdejmuje rękawiczki, odbiera ubranie, pomaga się ubrać a także rozebrać. Obowiązują tu proste zasady:
1. Pani nie wstaje, gdy wita się z mężczyzną,
2. O ile pani wita się z kobietą w zbliżonym wieku, wystarczy, że lekko się podniesie,
3. Mężczyźni przy powitaniu zawsze wstają,
Wystarczające jest powitanie słowne, podanie ręki nie bywa obowiązkowe, mimo że bywa popularne wizytówki. O ile chodzi o podawanie ręki, obowiązują następujące zasady:
1. Przy podawaniu ręki obowiązują zasady odwrotne niż przy pozdrawianiu, czyli: pani podaje rękę mężczyźnie, starszy młodszemu, przełożony podwładnemu, osoba o wyższym prestiżu osobie mniej dostojnej,
2. Nie trzeba podawać ręki poprzez biurko lub przez stół, zawsze wypada wyjść zza biurka,
3. Dłoń do uścisku trzeba wyciągnąć przed siebie, ścisnąć ją umiarkowanie,
4. Nie ma obowiązku zdejmowania rękawiczek, chyba iż partner zrobił to pierwszy,
5. Mężczyźni nie powinni podawać ręki na siedząco, powinni wstać,
6. Kobiety typowo podają rękę siedząc, wstają, witając się ze w szczególności dostojnym gościem lub kobietą gigantycznie starszą,
Uczestniczy spotkań w interesach powinni się znać, muszą więc być sobie przedstawieni wizytówki. Osobami upoważnionymi do przedstawiania sobie uczestników spotkania są mistrz ceremonii, radca protokołu czy gospodarz spotkania. Jeżeli na spotkaniu nie ma osoby upoważnionej do prezentacji, to wypada przedstawić się samemu. O ile może być to spotkanie służbowe, zawsze należy jeszcze dodać zawód czy stanowisko a także nazwę reprezentowanej firmy. Znaczące może być, iżby przy przedstawianiu nie podawać swoich tytułów. Tytuły przedstawianych ludzi zdoła podawać wyłącznie osoba, która dokonuje prezentacji. Tytułowanie jest wyrazem szacunku i kultury. Wyróżnia się cztery rodzaje tytułów:
1. Naukowe – profesor, docent, lekarz habilitowany, specjalista,
2. Zawodowe – magister, inżynier, licencjat,
3. Kurtuazyjne –
4. Rodowe.
Źródłem tytułów zawodowych bywa wykształcenie, nie mają one jednak rangi naukowej. Tytuły zawodowe wiążą się także z zajmowanym stanowiskiem. Wyjątkową rolę odgrywają tu stanowiska kierownicze. Mówi się „pani dyrektor”, „panie prezesie”, „panie kierowniku”. Tytułując kogoś w rozmowie, powinno się zwracać uwagę na to, żeby pomijać element tytułu zawodowego obniżającego rangę rozmówcy. Do zastępcy dyrektora mówi się „panie dyrektorze”, do wiceministra „panie ministrze”. W sytuacji, gdy ktoś zajmuje stanowisko „niekierownicze”, normalnie nie używa się tytułów zawodowych, ponieważ brzmią one źle np. sekretarka, asystentka. Do ludzi tych wypada zwracać się pan/pani, dodając imię lub nazwisko.
Tytuły kurtuazyjne to wyraz szacunku wobec poniektórych osób, np. do nauczycieli w szkole średniej mówi się tradycyjnie panie profesorze, mimo iż dany nauczyciel profesorem nie bywa.
Tytuły rodowe używane są obecnie rzadko. Wolno ich jednak używać jako form grzecznościowych, np. hrabia.
ZAJMOWANIE MIEJSC W POMIESZCZENIACH
Niezmiernie znaczące podczas imprez okolicznościowych bądź spotkań biznesowych może być sposób zajmowania miejsc w pomieszczeniach. Etykieta sztywno to reguluje. JAK RÓWNIEŻ tak gość zajmuje miejsce wymienione przez gospodarza, który własne miejsce zajmuje dopiero wówczas, gdy gość usiądzie. Ich miejsca nie powinny być ulokowane po przeciwnych stronach biurka bądź stołu. Jeśli w spotkaniu uczestniczy większa liczba ludzi, na stole przy wszelkim krześle winna znajdować się kartka z nazwiskiem osoby, jaka powinna zająć dane miejsce.
WYMIANA WIZYTÓWEK
Kolejnym bardzo istotnym elementem spotkań biznesowych bywa wymiana wizytówek. Też tu powszechnie przyjęte są następujące zasady:
1. Wymiana wizytówek następuje na koniec negocjacje. Wyjątkiem są służbowe spotkania. Tu wręcza się je raz za razem na wstępie,
2. Można poprosić kogoś o jego wizytówkę dopiero wówczas, kiedy samemu się swoją wcześniej ofiarowało,
3. Nie wypada prosić o wizytówkę osoby stojącej w hierarchii służbowej wyżej. Trzeba zaczekać, aż ta osoba sama zaproponuje wymianę,
4. Otrzymaną wizytówkę najpierw wypada przeczytać, potem można ją schować,
5. Wizytówki dostanej na początku biznesowego spotkania nie trzeba chować do portfela bądź kieszeni. Można ją włożyć np. do służbowego notesu bądź odłożyć na stół, a dopiero po spotkaniu schować,
6. Nowo poznanej osobie trzeba dać wyłącznie jedną wizytówkę. Pozostawienie kilku może oznaczać, że liczymy na przekazanie ich innym osobom. Mogłoby to być źle odebrane,
7. Dopiski winno się robić na wierzchu wizytówki, na odwrocie można skończyć.
KORZYSTANIE Z TELEFONU PODCZAS SPOTKAŃ
Savoir-vivre „reguluje” również sposób korzystania z telefonu. Wyróżnia się następujące zasady:
1. Wyłączać wypada telefon w okresie spotkania, w kinie, teatrze lub na koncercie,
2. Odbieraj go wolno tylko w owym czasie, gdy wolno rozmawiać,
3. Jeżeli telefon zadzwoni np. w autobusie – rozmawiać winno się krótko, ściszonym głosem, jeśli w sklepie – trzeba wyjść na zewnątrz, w restauracji (kiedy musimy tę rozmowę odbyć) – przeprosić swoje towarzystwo oraz na chwilę wyjść,
4. Należy ustawić dzwonek telefonu tak, żeby jego dźwięk nie stawiał na baczność całego otoczenia,
5. Nie winno się odbierać cudzej „komórki” (nawet służbowej w pracy), chyba iż posiadacz nas do tego upoważni,
6. O ile ktoś dzwoni na nasz osobisty telefon, nie musimy się przedstawiać, jak na służbowy – zawsze tak.
W swojej pracy starałam się przedstawić najpoprawniejsze sytuacje a także sposób poprawnego zachowania się w nich. Zgłębiając zasady dobrego wychowania unikniemy jakże niechcianych gaf jak również nie przemyślanych zachowań, będziemy dobrze odbierani, co wpłynie korzystnie na wizerunek nasz i naszej firmy. Trzeba jednakże zaznaczyć, iż savoir-vivre nie zostały stworzone po to, aby wywoływać konflikty, więc nie traktujmy ich zbyt rygorystycznie. Pamiętajmy ponadto, że istotna może być atmosfera, zaś nie tylko to, aby „wszystko przebiegało zgodnie z normami”. Naturalnym sprzymierzeńcem w ciężkich chwilach jest poczucie humoru, które wielokrotnie staje się kołem ratunkowym.